در مورد دستگاه تناسلی مردانه دیدگا‌ه‌ها و برداشت‌های اشتباه متعددی وجود دارد. به طور مثال بسیاری بر این باورند که تولید منی در کمرصورت می‌گیرد و یا دستگاه تناسلی مردانه فقط از آلت تناسلی و بیضه‌ها تشکیل شده.
برای درک بهتر از سیستم کار و آتاتومی دستگاه تناسلی مردانه و جزئیات و شگفتی‌های پیرامون آن شما را به خواندن ادامه‌ی مطلب و تماشای ویدیو با دوبله‌ی فارسی دعوت می‌کنیم.
در این متن به عملکرد آناتومیک سیستم تولید مثل مردانه می‌پردازیم. بیاید ابتدا با مشخص کردن ساختارهایی که در سیستم تولید مثل مردانه اهمیت دارند شروع کنیم که شامل واز دفران یا همان مجرای وابران، آلت، بیضه‌ها، کیسه بیضه، غده بولبویورترال (پیازی میزراهی)، غده پروستات و درنهایت، سمینال وزیکول ها (کیسه های منی) می‌شود.
شما باید درکی ابتدایی از این ساختارها داشته باشید تا بتوانید عملکرد و چگونگی کارکردشان در کنار هم را درک کنید. با بیضه‌ها یا همان غده های جنسی مردانه شروع می‌کنیم. توجه داشته باشید که بیشتر بیضه از لوله‌های سمینیفر تشکیل شده. این لوله‌ها از طریق فراید اسپرماتوژنز (اسپرم زایی) اسپرم تولید میکنند، اما چگونه؟
بیایید نگاهی نزدیکتر بیندازیم. به این منظور باید درباره‌ی لوله‌های سمینیفر بیشتر بدانیم. مجرای لوله‌های سمینیفر توسط سلول‌هایی به نام سرتولی مفروش شده. این سلول‌های سرتولی به وسیله اتصالاتی به نام اتصالات محکم به یکدیگر متصل شده‌اند خارج این سلول‌های سرتولی توسط لایه‌ای از ماهیچه های صاف مفرّش شده. بیرون سلول‌های سرتولی، سلول‌های لایدیگ حضور دارند. تمامی این سلول‌ها واقعاً مهم هستند. علاوه بر این ساختارها لازم است که شما بخش‌های زیر را هم بشناسید.
بخش پاییه ای و بخش مجرایی: اساساً وقتی در مورد بخش پایه‌ای (بازال) صحبت می‌کنیم،منظورمان محدوده‌ایست که بین اتصالات محکم تا ماهیچه صاف قرار می‌گیرد و وقتی در مورد بخش مجرایی صحبت می‌کنیم منظورمان منطقه‌ایست که بین اتصلات محکم تا خود مجرا قرار گرفته. حالا که با ساختارها آشنا شدید بیاید روی عملکردهایشان تمرکز کنیم. با سلول‌های لایدیگ که سلول‌های بینابینی نیز خوانده میشوند شروع می‌کنیم. سلول های لایدیگ، تستسترون ترشح میکنند؛ سلول‌های سرتولی، فراید تولید و بلوغ اسپرم که اسپرم زایی نامیده می شود را پشتیبانی میکنند (اسپرم های نابالغ توسط سلول های دیگری تولید میشوند و سرتولی ها صرفاً نقش پشتیبانی دارند). ماهیچه صافی که سلول های سرتولی را محاصره کرده اند حرکات دودی را ممکن می‌سازند (حرکات دودی حرکاتی شبیه حرکت بدن کرم خاکی هستند)؛ این حرکات از این جهت مهم‌اند که اسپرم را در لوله سمینیفر به جلو می‌رانند.
اما حالا خود اسپرم چطور از سلول های سمینیفر و بیضه خارج می‌شود؟ توضیح این مسئله هدف بعدی ماست. خوب، اسپرم‌های داخل لوله های سمینیفر هستند، تولید اسپرم‌ها توسط سلول‌های سرتولی پشتیبانی می‌شود و به داخل مجرای لوله سمینیفر آزاد می‌شود. اسپرم ها سپس از طریق مسیر کوتاهی به نام «رته تستیس» طی مسیر میکنند و وارد مجرای وابران میشوند. اینجا جایی است که اسپرم از بیضه خارج می‌شود. از مجرای وابران ، اسپرم وارد اپیدیدیم می‌شود و در نهایت وارد واز دفران (رگ آوران) میشوند (توجه داشته باشید کلمه رگ حتماً به این معنی نیست که در آن خون جریان دارد). پس این مسیری است که اسپرم برای خارج شدن از بیضه طی می‌کند.
حالا اسپرم ها در واز دفران هستند. کیسه های منی به واز دفران متصل میشوند تا مجرای انزالی را بسازند. در این نقطه اسپرم‌ها با مایعی مخلوط میشوند که از کیسه‌های منی می‌آید. مجرای انزالی از داخل غده پرستات عبور می‌کند تا به پیشابراه برسد و به آن ملحق شود (مجرا به این شکل است: واز دفران —> مجرای انزالی —> پیشابراه). به این ترتیب اسپرم به پیشابراه می‌رسد و در اینجا موادی از غده پیازی پیشابراهی دریافت می‌کند. بنابراین هم اسپرم و هم ادرار از پیشابراه عبور میکنند. پس این مسیری است که اسپرم‌ها از مجراهای سمینیفر تا پیشابراه طی می کنند.
حالا بیاید به غدد ترشحی که ذکر کردیم دقیق‌تر نگاه کنیم. غده‌های سمینال ویزیکول (کیسه‌های منی) مایعی قلیایی ترشح میکنند که حاوی فروکتوز (نوعی قند) ، آنزیم و پروستاگلاندین است. هدف این مایع قلیایی خنثی سازی حالت اسیدی موجود در دستگاه تناسلی زنانه است. فروکتوز (قند) برای تولید انرژی به کار می‌رود. به یاد داشته باشید که اسپرم‌ها باید شنا کنند، بنابراین برای تحرکشان نیاز به انرژی دارند. آنزیم‌های موجود در این مایع لخته شدن اسپرم‌ها را تسهیل میکنند (یکی از علل حالت نیمه ژله ای بودن مایع منی). در این مایع همچنین پروستاگلاندین وجود دارد که هم در تحرک و هم زنده ماندن اسپرم‌ها نقش دارند. غده پرستات یکی دیگر از این غدد ترشحیست. غده پرستات سیترات ترشح می‌کند که یکی دیگر از منابع انرژی برای تحرک اسپرم است. پرستات همچنین آنزیم‌هایی ترشح می‌کند که موجب باز شدن مایع منی لخته شده‌ای که به داخل دستگاه تناسلی زن رسیده ، می‌شود. مایع منی در حین انزال لخته می‌شود و سپس وقتی در درون دستگاه تناسلی زن قرار می‌گیرد این لخته باز می‌شود. آخرین غده ترشحی ، غده پیازی پیشابراهیست؛ این غدد مایعی ترشح میکنند که حاوی موکوس است. اهمیت موکوس چیست؟موکوس به عنوان ماده ی لیز کننده عمل می‌کند.
ترجمه‌ی زیرنویس : کسری مهدیزاده
مدیر دوبلاژ و گوینده : فرشاد پارسا
میکس و مسترینگ : حامد رضایی
ضبط شده در استودیو سکوت
Created by : Janux